کتاب «جامعه بی سر؛ نظم در سیاست جهان» ترجمه و منتشر شد

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «جامعه بی سر؛ نظم در سیاست جهان» تألیف هدلی بال استاد دانشگاه آکسفورد با ترجمه فرهنگ رجایی استاد ایرانی دانشگاه کارلتون کانادا به همت مرکز مطالعات سیاسی و بین المللی وزارت امور خارجه با قیمت یکصد هزار تومان ترجمه و منتشر شد.

هدلی بال(۱۹۸۵- ۱۹۳۲) نظریه پرداز روابط بین الملل است. وی انگلیسی استرالیایی تباری است که از سال ۱۹۷۷ تا آخر عمر استاد دانشگاه آکسفورد بود. دوره کارشناسی خود را در رشته تاریخ و فلسفه در دانشگاه سیدنی در استرالیا با موفقیت به پایان رساند. در ۱۹۵۳ به دانشگاه آکسفورد رفت و پس از دو سال تحصیل به عنوان مربی در مدرسه اقتصاد و علوم سیاسی لندن استخدام شد.

اولین کتاب بال، با عنوان کنترل مسابقه تسلیحاتی؛ خلع سلاح و تحدید تسلیحات در عصر موشک(۱۹۶۱)، چنان استوار و علمی از آب درآمد که نه فقط وی را به مقام دانشیاری ارتقای مقام داد(۱۹۶۳) بلکه موجب شد که وزارت خارجه انگلستان وی را برای دو سال (۱۹۶۷ – ۱۹۶۵) به مقام مدیر واحد کنترل تسلیحات و خلع سلاح در آن وزارتخانه منصوب کند. بال در سال ۱۹۶۷ به استرالیا بازگشت و به مدت ۱۰ سال استاد دانشگاه ملی استرالیا در کانبرا بود.

در سال ۱۹۷۷ کتاب حاضر یعنی جامعه بی سر، نظم در سیاست جهان را تألیف کرد که به گمان فرهنگ رجایی، مترجم این اثر از کتابهای ماندگار در حوزه روابط بین الملل از آب در آمده است. چه بسا به دلیل اهمیت و توان ماندگار شدن این کتاب بوده باشد که به مقام استادی کرسی روابط بین الملل در دانشگاه آکسفورد نائل شد و تا مرگش در سال ۱۹۸۵ در این مقام باقی ماند. کتاب به مقولات ماندگار در روابط بین المللل اختصاص دارد و مهمتر از آن نویسنده هم حرفهای ماندگاری در کتاب زده است و هم با روش استواری این بصیرت ها را ارائه داده است.

فهرست این اثر عبارت است از:

درباره نویسنده، مقدمه نویسان و مترجم

مقدمه مترجم

مقدمه برای ویرایش چهارم

مقدمه برای ویرایش دوم

پیشگفتار

بخش اول – سرشت نظم در سیاست جهان

گفتار یک – مفهوم نظم در سیاست جهان

گفتار دو – آیا نظم در سیاست جهان وجود دارد؟

گفتار سه – نظم در سیاست جهان چگونه حفظ می شود؟

گفتار چهار – نظم و عدالت در سیاست جهان

بخش دوم – نظم در نظام بین المللی معاصر

گفتار پنج – موازنه قدرت و نظم بین الملل

گفتار شش – حقوق بین الملل و نظم بین الملل

گفتار هفت – دیپلماسی و نظم بین الملل

گفتار هشت – جنگ و نظم بین الملل

گفتار نه – قدرتهای بزرگ و نظم بین الملل

بخش سوم – راه های بدیل برای نظام بین الملل

گفتار ده – بدیل هایی برای نظام دولت های معاصر

گفتار یازده – سقوط نظام دولتها؟

گفتار دوازده – نسخ نظام دولتها

گفتار سیزده – اصلاح نظام دولتها

گفتار چهارده – نتیجه

واژگان تخصصی

نمایه

ترجمه حاضر براساس ویراست چهارم از کتاب هدلی بال انجام شده است که در سال ۲۰۱۲ نشر و تا به حال(۲۰۲۰) چندین بار تجدید چاپ شده است. کتاب برای اولین بار در ۱۹۷۷ به بازار عرضه شد و تا سال ۱۹۵۵ که ویراست دوم آن مقدمه ای از هافمن نشر شد، شش باز تجدید چاپ شده بود. از آن سال تا ۲۰۰۳ که ویراست سوم آن با مقدمه هورِل نشر شد باز چندین بار دیگر تجدید چاپ شده بود. هورل، مقدمه خود را برای ویراست چهارم روزآمد کرده است. این اطلاعات آماری نشان دهنده تأثیرگذاری و پرخواننده بودن کتاب است. گویا در اکثر مراکز علمی جهان به عنوان کتاب درسی برای دوره های متعدد آموزش عالی به کار می رود. این آمار ضمناً معیار مهمی در خصوص ماندگار بودن یک اثر علمی نیز به دست می دهد.

هدلی بال در کتاب جامعه بی سر، به سامان آن بخش از زندگی جمعی در دوران معاصر علاقه مند است که به سیاست جهان و روابط بین الملل معروف است. مهمترین و مسلط ترین سازوکار آن در حال حاضر نظام دولتها یا نهاد مورد علاقه بال جامعه بین الملل است. به گمان مترجم این اثر براساس فهم درست وی از این بخش از زندگی جمعی، جامعه بین الملل نتیجه و برآمده منطقی از بینش و نگرش انسان حضوری مسلط در جهان معاصر است که صحنه بازیگری و جهانداری  تمدن برآمده از این بینش هم هست. نکته متناقض نما این است که مهمترین ویژگی تمدن برآمده از جهان بینی انسان حضوری یا تجدد، «بی سری» یا نبود آقابالاسر پیشینی است و از این رو، مؤلف، تجمع بین الملل ملتها را جامعه بی سر می خواند و کتاب حاضر را نیز با همین عنوان نشر داده است که به گمان فرهنگ رجایی، حالا در زمره کتابهای ماندگار میراث بشری شده است.

در ادامه با مقدمه نویسان و مترجم این اثر بیشتر آشنا می شویم:

اندرو هورِل(۱۹۵۵) نظریه پرداز روابط بین الملل، انگلیسی و استاد دانشگاه آکسفورد است. هورل از پیروان مکتب کمیته بریتانیایی روابط بین الملل و به ویژه ادامه دهنده سلوک هدلی بال است. او نیز بر مفهوم جامعه بین الملل تأکید می کند. کتابی هم با عنوان هدلی بال درباره جامعه بین الملل(۲۰۰۰) تألیف کرده است.

استانلی هافمن(۱۹۲۸- ۲۰۱۵) نظریه پرداز روابط بین الملل آمریکایی – اتریشی بود که از مادری اتریشی و پدری آمریکایی متولد شد که به دلیل بروز نظام نازی، خانواده اش به فرانسه مهاجرت کرد. تحصیلات دانشگاهی خود را در پاریس به اتمام رساند و از همان آغاز به دنیای دانشگاهی روی آورد. در سال ۱۹۶۸ با سمت استادی به دانشگاه هاروارد منتقل شد و تا آخر عمر استاد آن دانشگاه بود.

فرهنگ رجایی( متولد ۱۳۳۳) اندیشه‌ورز و پژوهشگر امرسیاسی در حوزه تخصصی نظریه‌های سیاسی و روابط بین‌الملل است. او کتابهای متعددی که به روابط بین‌الملل مربوط می‌شود به زبان انگلیسی نگاشته که از آنها یکی جهانی شدن را تحلیل و ارزیابی کرده و دیگری بر اندیشه کنت دبلیو. تامسن، فیلسوف روابط بین‌الملل متمرکز است. هر دو کتاب به زبان فارسی ترجمه و نشر شده اند. اخلاق/هنجار و امر سیاسی در اندیشه و عمل کنت و. تامپسن (ترجمه حمیرا مشیرزاده و سید احمد فاطمی نژاد، تهران، انتشارت دمان، ۱۴۰۰) و پدیده جهانی‌شدن؛ وضعیت بشری و تمدن اطلاعاتی (ترجمه عبدالحسین آذرنگ، تهران، آگاه، چاپ چهارم، ۱۳۹۷).